پورتال جامع صبا

فرمت فایل: ورد

تعداد صفحات: 14

قابلیت ویرایش: دارد

آماده برای پرینت: بلی

مدرسه امام جعفر صادق (ع) در اواخر پاییز 1390 و پس از بارندگی شدید پاییز همان سال آسیب جدی دید و بخشی از کاشی‌های زیبای گنبد آن فرو ریخت که دل تمامی میراث دوستان این سرزمین را به درد آورد. در اینجا ذکر این نکته ضروری است که مرمت‌های گذشته آنچنان که شایسته است نتوانسته بود زیبایی و استحکام کاشی‌های گنبد را شامل شود. لذا سازمان میراث فرهنگی قصد مرمت کامل گنبد را داشت که متاسفانه بارش‌های بیش از 50 میلیمتر باران (در عرض کمتر از یک هفته) باعث فرور یختن کاشی‌ها (که ملات نگه دارنده آن‌ها ازمدتهاپیش سست شده بود) در پاییز همان سال گردید. بااین اوصاف سازمان میراث فرهنگی مسوولیت این تخریب را به طور کامل پذیرا شد و کار مرمت را در سرمای شدید زمستان سال 1390 با سرعت آغاز نمود. شایان ذکر است همانگونه که اعلام شد این عملیات دقیقاً شامل اجرای طرح مرمتی گذشته بود که قرار بود به تدریج انجام شود، لکن با توجه به مشکل پیش آمده سازمان تصمیم گرفت طرح را از نظر زمانی زودتر به سرانجام برساند. لذا طرح مرمت آغاز شد و با توجه به نیاز به مرمت اصولی، آگهی مناقصه و استعلام‌های لازم انجام وانتخاب پیمانکار با توجه به دستور العملهای موجود تهیه وکار با سرعت آغاز گردید. در اینجا این نکته را هم باید اضافه نماییم که پیمانکار که در مناقصه برنده و مشغول به کار گردید ارتباطی بامرمتگران قبلی و ضعف‌هایی که در کارهای قبلی وجود داشت نداشته و طرح و کار وی کاملاً متفاوت از کارهای گذشته انجام می‌گردد.

در بخشی از گزارشات دوستان که حدود شش ماه پس از شروع طرح مرمت (در تیر ومرداد سال جاری) در انتقاد از نحوه مرمت گنبد انتشار یافته به تخریب کاشی‌های پیشین (دوره صفوی) و یا تخریب بخشهای پایین و اصطلاحاً بخش کمربند گنبد اشاره شده است. در پاسخ به این نکته عکس‌ها گویای این مطلبند.

در عکس‌های بالا که متعلق به اواخر دوران قاجار می‌باشد عملاً گنبد فاقد هر گونه تزئینات کاشی است و شواهد و مدارک همچون دستنوشته های (فردریچاردز) عضو کالج سلطنتی انگلستان درسفرنامه اش که در اوایل دوران پهلوی به ایران آمده، نشان می‌دهد که کل کاشی‌های گنبد (پس از ویرانی‌های دوران قاجار) در دوران بعد از قاجار مرمت شده. در آن عصر و به همت انجمن تازه تأسیس حفظت از آثار ملی ایران و تلاش‌های دوستداران میراث فرهنگی که هسته اولیه سازمان میراث فرهنگی را درحدود 80 سال پیش بنا نهادند. به همراه مرمت سایرآثار درسراسر ایران که مطابق با شواهد واسناد همگی وضعیت اسفناکی داشتند. مرمت گنبد مدرسه چهار باغ نیز آغاز شد. بنابر این کاشی‌های قابل توجهی از دوران صفوی بر روی گنبد باقی نمانده بود که بتوان آن‌ها راحفظ نمود و اکنون هر گونه اظهار نظری مبنی بر وجود تعداد قابل توجهی کاشی عصر صفوی بر روی گنبد فاقد ارزش علمی است. کما اینکه این نکته راهم باید در نظر داشته باشیم که اصولاً عمر هر قطعه کاشی ولعاب روی آن به خصوص در هوای آزاد به صورت متوسط بین 15 تا 20 سال می‌باشد. در بخش دیگری از گزارش‌های برخی رسانه‌ها، اشاره به سخنان یک مرمتگر (بدون اشاره به نام وی) شده بود. ایشان به صراحت اعلام نموده بود که مرمت گنبد فراتر از بخش آسیب دیده است و مرمت بخشهای دیگر گنبد منطقی نیست؟ اولاً مشخص نیست که مرمت گرعزیزی که اصرار دارد نامی از وی برده نشود از کجا می‌داند سایر بخش‌ها نیاز به مرمت ندارند؟ آیا خود قبلاً در اینجا کار کرده. یا اینکه به شخصه اطلاعاتی دردست دارد که یک سازمان عریض و طویل همانند میراث فرهنگی فاقد این اطلاعات می‌باشد؟ معهذا همگی ما موضوع را جدی انگاشته وحتی به صورت میدانی مسئله را بررسی نمودیم عکس‌ها گواه آن است که نه تنها بخش ... فرور یخته نیاز به مرمت داشته بلکه کل گنبد و کاشی‌های آن نیاز به مرمت اصولی دارد؟؟!!